Σήμερα, κάποιος δεν έχει κανένα λόγο να αμελήσει την οριστική απαλλαγή του από τους κιρσούς, καθώς πλέον αυτοί αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με το ενδοαυλικό λέιζερ. Η όλη διαδικασία είναι ανώδυνη, γίνεται με τοπική αναισθησία, και οι ασθενείς κινητοποιούνται και περπατούν αμέσως μετά το τέλος της επέμβασης.
Ωστόσο, κάθε θεραπεία μπορεί προηγουμένως να έχει εξαντλήσει κάθε δυνατότητα πρόληψης και αποφυγής των κιρσών, αρκεί να ακολουθηθούν κάποιες απλές συμβουλές. Πριν βέβαια αναφέρουμε σε αυτές, ας δούμε συνοπτικά τι είναι οι κιρσοί, ποιοι είναι οι παράγοντες προδιάθεσης, τι προκαλούν καθώς και με ποιους τρόπους «πυροδοτούνται».
Τι είναι οι κιρσοί;
Οι κιρσοί είναι παθολογικά διατεταμένες φλέβες, όπου οι βαλβίδες έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη. Έτσι, μία σημαντική ποσότητα αίματος παλινδρομεί προς τα πόδια αντί να κινείται προς την καρδιά και δημιουργούνται αντιαισθητικοί κιρσοί συνήθως κάτω από το γόνατο, αλλά μερικές φορές και στο μηρό.
Πέρα από το αισθητικό πρόβλημα, συνδέονται με σημαντικές αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματος, διότι το αίμα στο εσωτερικό των κιρσών κινείται με πολύ μικρότερη ταχύτητα από τη φυσιολογική και η φλεβική πίεση είναι ιδιαίτερα αυξημένη.
Παρόλο που οι κιρσοί είναι εμφανείς στα πόδια των ασθενών, πρέπει να γίνει προσεκτικός απεικονιστικός έλεγχος με έγχρωμο duplex (triplex), προκειμένου να γίνει αντιληπτή η βαρύτητα που έχουν.
Ενδείξεις της βαρύτητας των κιρσών είναι η παρουσία έντονων ευρυαγγειών στον αστράγαλο, το οίδημα, η υπέρχρωση και η σκληρότητα του δέρματος στην εσωτερική περιοχή της κνήμης πάνω από τον αστράγαλο καθώς και η παρουσία φλεγμονής στην ίδια περιοχή, ενώ, η παρουσία έλκους στο δέρμα είναι ένδειξη βαριάς μορφής φλεβικής ανεπάρκειας.
Ανεξάρτητα της βαρύτητας και από το εάν προκαλούν ή όχι συμπτώματα, οι κιρσοί είναι πιθανό να προκαλέσουν επιπλοκές, κάποιες από τις οποίες μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρές.
Ποιοι είναι οι παράγοντες προδιάθεσης για την εμφάνιση των κιρσών;
Φυσικά, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που προδιαθέτουν την εμφάνιση των κιρσών, όπως το φύλο (οι γυναίκες που εμφανίζουν κιρσούς είναι έως και 4 φορές περισσότερες από τους άνδρες), η ηλικία (μεταξύ των 18 και 35 ετών και από εκεί και πέρα, η συχνότητα εμφάνισης αυξάνει όσο αυξάνει η ηλικία), η κληρονομικότητα (με βάση μελέτες σε περίπτωση που και οι δύο γονείς έχουν κιρσούς, τότε υπάρχει κίνδυνος 90% για τα παιδιά να αναπτύξουν κιρσούς, ποσοστό το οποίο μειώνεται στο 20% αν κανένας από τους γονείς δεν πάσχει από κιρσούς).
Ακόμη, σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των κιρσών παίζουν η εγκυμοσύνη (όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός κυήσεων μιας γυναίκας, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης ή επιδείνωσης των κιρσών), η έλλειψη άσκησης, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία, το επάγγελμα που ενδεχόμενα επιβάλλει πολύωρη ορθοστασία, καθώς και κάποιο παλιό τραύμα στα πόδια.
Μπορεί να προκληθεί θρόμβωση από τους κιρσούς;
Μια από τις σοβαρότερες επιπλοκές είναι η θρόμβωση, η οποία προκαλεί στην παθούσα περιοχή πόνο, σκληρότητα και έντονα κόκκινο χρώμα. Αν αναπτυχθεί θρόμβος σε κιρσό πλέον μιλάμε για επιπολής θρομβοφλεβίτιδα και είναι ιδιαίτερα σημαντικό κάθε ασθενής με αυτό το πρόβλημα να αναζητήσει εξειδικευμένη βοήθεια από τον αγγειοχειρουργό του.
Ο θρόμβος αυτός μπορεί να επεκταθεί και να εισέλθει σε βαθιά φλέβα του ποδιού, προκαλώντας εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, αυξάνοντας τον κίνδυνο για πνευμονική εμβολή. Όταν οι βαλβίδες στις φλέβες υποστούν ζημιά, το αίμα θα αρχίσει να κινείται προς λάθος κατεύθυνση, δηλαδή, από την καρδιά προς τα πόδια. Η παθολογική κίνηση του αίματος ενισχύεται ακόμη από τη βαρύτητα και από την αύξηση της πίεσης στην κοιλιά, όταν μιλάμε, βήχουμε ή σηκώνουμε βάρη. Αυτό έχει ως συνέπεια ο όγκος του αίματος στα πόδια να αυξάνει και στη συνέχεια αυξάνεται και η πίεση μέσα στις φλέβες. Έτσι, σταδιακά, το τοίχωμα των φλεβών αυτών αρχίζει να αδυνατίζει και να λεπταίνει, με συνέπεια οι φλέβες να αρχίζουν να διατείνονται και να γίνονται εμφανείς.
Η διάταση αυτή οδηγεί σε αύξηση τόσο της διαμέτρου όσο και του μήκους τους. Καθώς στο φλεβικό τοίχωμα υπάρχουν αισθητικές νευρικές ίνες, η καθιστική ζωή και η ορθοστασία μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως πόνο, βάρος ή κνησμό.
Έτσι, η κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση των κιρσών ονομάζεται χρόνια φλεβική ανεπάρκεια. Πρόκειται για μία κατάσταση που χρειάζεται προσοχή, διότι η μειωμένη ροή του αίματος στις πάσχουσες φλέβες είναι ένας πολύ ισχυρός παράγοντας για την δημιουργία θρόμβων στις φλέβες, κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία.
Ποια είναι τα προειδοποιητικά συμπτώματα που πρέπει να λάβει κάποιος υπόψη στην εμφάνιση των κιρσών;
Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια έχει προειδοποιητικά σημάδια και συμπτώματα, που θα πρέπει να κινητοποιήσουν τον ασθενή, έτσι ώστε με την έγκαιρη αντιμετώπισή της να μειωθούν οι διάφοροι πιθανοί κίνδυνοι.
Τα προειδοποιητικά αυτά συμπτώματα είναι η παρουσία κιρσών, το οίδημα στα πόδια ή στους αστράγαλους, o πόνος ή δυσφορία στα πόδια, τα βαριά ή κουρασμένα πόδια, οι αλλαγές στο χρώμα του δέρματος στα πόδια, οι νυκτερινές κράμπες, η εμφάνιση πληγών στα πόδια που δεν κλείνουν εύκολα, καθώς και το αίσθημα «καψίματος» στα πόδια.
Απλές συμβουλές που θα καθυστερήσουν σημαντικά την εμφάνιση των κιρσών
- Μη μένετε πολλές ώρες στην ίδια θέση.
-
- Αν κάνετε καθιστική εργασία, τότε κάντε συχνά διαλείμματα για να περπατήσετε.
- Να ξεκουράζετε τα πόδια σας για λίγα λεπτά, τοποθετώντας τα πιο ψηλά από την καρδιά.
- Να περιορίσετε όσο το δυνατόν την ορθοστασία.
- Να αποφεύγετε ή να περιορίσετε τις ψηλοτάκουνες γόβες.
- Προσέξτε τη διατροφή σας.
- Χάστε περιττό βάρος.
- Να κάνετε βόλτες με το ποδήλατο.
- Να κολυμπάτε.
- Μη ζεσταίνετε υπερβολικά τα πόδια σας, διότι η πολλή ζέστη προκαλεί αγγειοδιαστολή, η οποία δημιουργεί εμπόδια στη φλεβική ροή.
Γενικότερα, να θυμάστε ότι είναι σημαντικό να ξεκουράζετε συχνά τα πόδια σας.
